Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
Tamisié
Dioscorea communis
Dioscoreaceae
Àutri noum : Sage-màri, Vigno-blanco, Sege-màri, Selet-de-nosto-damo.
Noms en français : Tamier, Herbe aux femmes battues.
Descripcioun :Lou tamisié es uno liano que trachis dins li relarg umide de colo e basso mountagno. Se recounèis à si fueio lusènto e en cor e pièi à si fru roujo.
Usanço :La racino de tamisié èi couneigudo pèr apasima li macaduro, li mau d'os e àutri doulour. Basto de la trissa e n'en freta sus la péu. P. Lieutaghi raporto que dins lis annado 1940, un capelan de la santo-Baumo n'en adoubavo uno poumado, op.cit. p. 534. Ei peréu uno erbo diuretico.
Port : Liano
Taio : 1 à 4 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dioscorea
Famiho : Dioscoreaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Ribiero
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Dioscorea communis (L.) Caddick & Wilkin, 2002
(= Tamus communis L., 1753 )